WWW.AHMETTURKAN.COM.TR

ZAMAN HER ŞEYİ ANLATIR

  • Yazıtipi boyutunu arttır
  • Varsayılan yazıtipi boyutu
  • Yazıtipi boyutunu azaltır
Anasayfa KÜTÜPHANE GENEL BİLGİLER Kaynak Gösterme Kuralları

Kaynak Gösterme Kuralları

e-Posta Yazdır PDF

 

 

Yalnızca akademik çalışmalarda değil, bilgi paylaşımı amacıyla kamusal ortama sunulan her türlü yazılı ve sözlü çalışmada yararlanılan kaynakları eksiksiz olarak belirtmek, hukuki ve ahlaki yükümlülüklerdir. Bilginin sağlıklı bir şekilde ortaya çıkması, yayılması, düzeltilmesi, geliştirilmesi ve bilgi kirliliğinin önüne geçilmesi için çalışmaların sorumluluğunun bireysel olarak üstlenilmesi, bunun için de öncelikle, diğer bilgi üreticilerinin hakkının verilmesi gerekir.

Yararlanılan kaynakların belli bir düzen içinde belirtilmesi için farklı disiplinlerin gereksinimlerini karşılayan birçok uluslararası standart geliştirilmiştir. Bunlar arasında görünüş özellikleri açısından önemli farklılıklar vardır; ancak hepsinde temel ve ortak olan bir ilke vardır: kaynağın yazarının, başlığının, yayın bilgisinin, tarihinin ve sayfa numaralarının eksiksiz olarak belirtilmesi. Dolayısıyla, mevcut uluslararası kaynak gösterme kurallarından herhangi birini doğru kullanmayı öğrenen bir araştırmacı, o standarttan başka bir standarda kolaylıkla geçiş yapabilir. Tehlikeli olan ise, kamusal ortamda bilgi paylaşan çalışmalarda hiçbir standarda bağlı kalmamak, kaynak sunumunu ihmal etmek ya da kaynakları gelişigüzel sunmaktır.

Kullanılan kaynakların sunumu konusunda iki temel yaklaşım vardır: dipnot ya da sonnotlarda sunumu; kaynakçada sunumu. Türk Dili Birimi’nce yönlendirilen çalışmalarda, metin içinde kısa göndermeler yapılan kaynakların kaynakçada topluca sunumu temel alınmıştır. Bu konuda sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan APA (American Psychological Association) yöntemi ile dil ve edebiyat alanında yaygın olarak kulanılan MLA (Modern Language Association) yöntemlerinin temelleri öğretilmekte ve çalışmalarda uygulanması beklenmektedir (ikinci yöntem yalnızca Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü’nün öğrencileri tarafından kullanılacaktır).

Her iki yöntemin de iki temel öğesi bulunur: metin içinde kaynaklara kısa göndermeler yapmak ve metin sonunda kaynak bilgilerinin ayrıntılarını veren bir kaynakça düzenlemek. Metin içinde gönderme yapılan kaynakların kaynakçada eksiksiz olarak yer alması, kullanılmayan kaynakların ise yer almaması gerekir. Bu konudaki eksiklik ve fazlalıklar çalışmanın özensizliğini gösterir. APA ve MLA yöntemleri konusunda aşağıda verilen temel bilgiler, Türk Dili Birimi’nin sitesinde yer alan Anlatımın Temelleri sayfasındaki
Alıntılama ve Kaynak Gösterme maddesinde belirtilenler göz önünde bulundurularak uygulanmalıdır. APA ve MLA yöntemleriyle ilgili ayrıntılı bilgi veren birçok kaynağa internetten ulaşılabilir. Başlangıç için şu sitelere bakılabilir: http://www.apastyle.org ; http://www.mla.org/style.

A. APA Yöntemi

Sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan bu yöntem, diğer kaynak gösterme yöntemlerinden bazı farklılıklar taşımakta, yazar soyadlarını ve yayın yılını öne çıkarmaktadır.

I. Metin İçinde Kaynaklara Gönderme Yapmak

APA yönteminde metin içinde kaynak gösterilirken yazarın soyadı (ya da yazarların soyadları), yapıtın yayın tarihi ve alıntı yapılan sayfanın numarası (ya da sayfaların numaraları) belirtilir. Aşağıda hangi durumlarda, nasıl kaynak gösterileceği örneklerle anlatılmaktadır.

1. tek yazarlı yapıt
Metinde alıntı yapıldıktan sonra, parantez içinde, yazarın soyadı, yayın tarihi ve sayfa numarası, virgüllerle ayrılarak yazılır. Tek bir sayfaya gönderme yapıldığında “s.”, birden çok sayfaya gönderme yapılıyorsa “ss.” yazılır.

Yapıtta “gerçekçiliği bazıları daha çok yöntem bakımından benimsemiştir, bazıları ise konu bakımından” (Moran, 1994, s. 36) denmesine rağmen...

Yazarın adı cümle içinde geçiyorsa aşağıdaki gibi yazılır:

Berna Moran (1994), “gerçekçiliği bazıları daha çok yöntem bakımından benimsemiştir, bazıları ise konu bakımından” (s. 36) diyerek “gerçekçilik” kavramının farklı anlamlarına dikkat çeker.

2. iki ya da daha fazla yazarlı yapıt
İki yazarı olan yapıtlara gönderme yapılırken her iki yazarın soyadı verilir. Örneğin, şöyle yazılır: (Taner ve Bezirci, 1983, s. 86).

3. yazarın aynı yıl yayımlanan yapıtları
Aynı yazara ait iki ya da daha fazla yapıta gönderme yapılıyorsa yayın yılına alfabetik sırayı izleyen harfler eklenir: Örneğin, şöyle yazılır: (Memet Fuat, 2000a); (Memet Fuat, 2000b). Bunlardan ilki, kaynakçada yer alan İkinci Yeni adlı kitaba, ikincisi ise Orhan Veli kitabına gönderme yapar.

4. yazarı belli olmayan yapıt
Yapıtın yazarı belirtilmemişse alıntı yaparken yapıtın adının ilk birkaç sözcüğü kullanılır. Bu tür bir yapıta gönderme yapılırken kitabın adı eğik (italik) olarak yazılır ve ardından tarih belirtilir:

Diğer bir kaynakta (College Cost Book, 1983) belirtildiği gibi...
College Cost Book’ta (1983) belirtildiği gibi...

5. aynı soyadını taşıyan yazarlar
Eğer aynı soyadına sahip birden fazla yazara gönderme yapılıyorsa yapıtların yayın yılları farklı olsa bile, cumle içinde yazarların adları da belirtilmelidir. Örneğin, şöyle yazılır: Jale Parla (1989); Taha Parla (1993).

6. iki ya da daha fazla yapıt
İki ya da daha fazla yapıta gönderme yapılıyorsa alıntı yapılan yapıtların yazarlarının soyadları, alfabeye göre sıralanır. Örneğin, şöyle yazılır: (Feigenbaum ve McCurduck, 1983; Roszak, 1989, 1991).

7. kişisel görüşme
Kişisel görüşmeler metinde belirtilmeli ama kaynakçada yer almamalıdır. Örneğin, şöyle belirtilir: (Vüs’at O. Bener, kişisel görüşme, Aralık 2001).

8. alıntılayan ya da aktaran kaynak
Çalışmalarda birincil kaynaklara ulaşmak esastır, ama bazı güçlükler nedeniyle ulaşılamamışsa, göndermede alıntılanan ya da aktarılan kaynak belirtilir. Örneğin, şöyle yazılır: (alıntılayan Gürbilek, 2004, s. 115); (aktaran Johnson, 2007b, ss. 37-38). Alıntılanan ya da aktarılan yapıttaki kaynak bilgilerine yer verilmez.

II.  Kaynakçanın Hazırlanması
Metinde alıntı yapılan bütün kaynaklar, “Kaynakça” başlıklı yeni bir sayfada gösterilir. Bu bölümde, çalışmada kullanılan bütün kaynaklar doğru ve tam olarak listelenir. Metinde gönderme yapılmayan kaynaklara “Kaynakça”da yer verilmez. Bizzat görülmeyen ve yararlanılmayan kaynaklar “Kaynakça”ya alınmaz. Böyle bir uygulama “çalıntı” sayılır.

Kaynaklar yazarların soyadına göre alfabetik olarak sıralanır. Eğer yazar adı yoksa yapıt adı esas alınır. Bir yazarın birden çok yapıtı kullanılmışsa kaynaklar kronolojik sırayla yazılır. Bir yazarın aynı yıl yayımlanmış birden fazla yapıtı kullanılmışsa yapıt adlarının alfabetik sırasına göre “2008a”, “2008b” şeklinde sıralanır.

1. Kitaplar
“Kaynakça”da sırasıyla yazarın soyadı, ilk adının (bazen ilk iki adının) baş harfleri, (parantez içinde) yayının yılı, yapıtın adı, yayın bilgileri, noktalarla ayrılarak yazılır. Kitap adları başlığın ilk harfinden sonra (özel adlar dışında) bütünüyle küçük ve eğik harflerle yazılır.

a. tek yazarlı ya da editörlü kitap

Gürbilek, N. (2004). Kör ayna, kayıp şark. İstanbul: Metis.
Kalpaklı, M. (Ed.). (1999). Osmanlı divan şiiri üzerine metinler. İstanbul: YKY

b. iki ya da daha fazla yazarlı ya da editörlü kitap

Taner, R. ve Bezirci, A. (1997). Seçme romanlar. İstanbul: Evrensel.

c. gözden geçirilmiş ya da genişletilmiş baskılar

Alpay, N. (2004). Türkçe sorunları kılavuzu (Gözden geçirilmiş ikinci baskı). İstanbul: Metis.

ç. yazarı belirsiz kitaplar

The 1995 NEA almanac of higher education. (1995). Washington DC: National Education Association.

d. iki ya da daha fazla ciltten oluşan kitaplar

Moran, B. (1995). Türk romanına eleştirel bir bakış (3 cilt). İstanbul: İletişim.

e. çeviri kitaplar
Bahtin, M. M. (2004). Dostoyevski poetikasının sorunları (C. Soydemir, Çev.) İstanbul: Metis.

f. derlenmiş bir kitaptaki yazı
Karasu, B. (1997). İmge üretiminde roman hâlâ ilk sırada. Ne kitapsız ne kedisiz (ss. 13-22). İstanbul: Metis.

g. derlemede yer alan bir yazı ya da bölüm
Irzık, S. (2004). Öznenin vefatından sonra kadın olarak okumak. Parla ve Irzık (Ed.), Kadınlar dile düşünce (ss. 35-56). İstanbul: İletişim.

ğ. başvuru kitaplarındaki bölüm ya da yazı
Akün, Ö. F. (1992). Divan edebiyatı. Diyanet vakfı islâm ansiklopedisi (ss. 398-422). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.

2. Makaleler
Dergilerde yer alan makalelere kaynakçada yer verirken sırasıyla yazarın soyadı, ilk adının (bazen ilk iki adının) baş harfleri, (parantez içinde) yayının yılı, yapıtın adı, yayın bilgileri, noktalarla ayrılarak yazılır. Günlük, haftalık ya da aylık bir yayın kullanılmışsa parantezin içinde yıldan sonra gün ve ay belirtilir. İlk harften sonra makale adının tamamı normal stilde yazılır (eğik yazılmaz ya da tırnak içine alınmaz). Yayın bilgileri bölümünde derginin / yayının adı ve sayısı eğik olarak yazılır. Sayfa sayısı ise eğik yazılmaz.

Turan, G. (2005, Haziran). İkinci Yeni’den sonra olan biten ne? Varlık, 1173, 3-5.

3. Diğer Kaynaklar
a. film
Demirkubuz, Z. (Yönetmen). (2006). Yazgı [Film]. İstanbul: Mavi.

b. elektronik kaynaklar
Kaynakçada yazar, yayın tarihi, kaynağın adı ve derginin ya da yapıtın adı yer alır. Bu bilgilerden sonra elektronik kaynağın tipi (çevrimiçi, CD-ROM), cilt sayısı ve gerekli sayfa ya da varsa paragraf numarası yazılır. Eğer kaynağa internetten ulaşılabiliyorsa, adres ve erişim tarihi belirtilir.

Çolak, Ali. (2004, 11 Mayıs). Sait Faik ölmemiş, çoğalmış... Erişim tarihi: 21 Temmuz 2006, http://www.zaman.com.tr
Dr. Abel Scribe PhD. (2006, 3 Ekim). Dr. Abel Scribe’s guides to research writing and style. Erişim tarihi: 31 Ekim 2006, http://www.docstyles.com/index.htm



^ yukarı

B. MLA Yöntemi

Yukarıda kısaca anlatılan APA yönteminde olduğu gibi bu yöntemde de kaynaklar dipnot ya da sonnotlarda değil kaynakçada gösterilir. Metinde kaynakçaya kısa göndermeler yapılır.
Dil ve edebiyat alanında yaygın olarak kullanılan bu yöntem, diğer kaynak gösterme yöntemlerinden bazı farklılıklar taşımakta, yazar ve yapıt adlarını öne çıkarmaktadır.

Hem metinde hem de kaynakçada “uzun yapıt” kategorisindeki kitap, dergi, gazete, ansiklopedi, broşür, roman, oyun ve film başlıkları eğik yazı ile yazılır. “Kısa yapıt” kategorisindeki tek tek şiir, öykü, makale, mektup ve konuşma başlıkları ise normal yazıyla çift tırnak içinde verilir. Metinde yapılan göndermelerde şu örnek dikkate alınmalıdır:

Edebiyat Kuramları ve Eleştiri adlı kitabında, “gerçekçiliği bazıları daha çok yöntem bakımından benimsemiştir, bazıları ise konu bakımından” (36) diyen Berna Moran, “gerçekçilik” kavramının farklı anlamlarına dikkat çeker.

Bu örnekte, alıntı yapılan yazar ve yapıt konusunda hiçbir belirsizlik olmadığından alıntıdan sonra parantez içinde sayfa numarasının verilmesi yeterlidir. Düzenlenecek “Kaynakça”da adı geçen yapıtın ayrıntılı künye bilgisine yer verildiğinde okura gerekli bütün bilgiler sağlanmış olur. Yazar ve yapıt adı metinde daha önce belirtilmişse “Kaynakça”ya gönderme (Moran 36) şeklinde yapılır. Aynı metne gönderme yapıldığı sürece yazarın soyadını parantez içinde tekrar etmek gerekmez; sayfa numarasını vermek yeterlidir. Ancak, araya başka bir gönderme girerse, önceki yazara ve yapıta yapılan gönderme yinelenir. Göndermede yalnızca ilgili sayfanın ya da sayfaların numarası verilir. “Kaynakça”da Moran’a ait birden fazla yapıt varsa, metindeki gönderme (Moran, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri 36) şeklinde yapılır. Bu tür göndermelerde (dört sözcüğü geçen) kitap ya da makale başlıkları (sondan sözcük atılarak) kısaltılabilir. Bu kısaltmalarda atılan bölüm üç nokta ile belirtilmelidir (ör. Moran, “On Yıl Sonra...” 83). Yazının akıcılığını parantez içindeki uzun göndermelerle bozmamak için, gönderme yapılan yazar ve yapıt adlarının (yukarıdaki örnekte olduğu gibi) cümle içinde verilmesi yeğlenmelidir. İki ya da üç yazara ait bir yapıta parantez içinde gönderme yapılacağı zaman (Taner ve Bezirci 104) şeklinde yazılır. Üçten fazla yazara ait yapıtlara yapılan göndermelerde ise ilk yazarın soyadından sonra “ve diğer.” ifadesi kullanılır. Kullanılan alıntının kendisi bir alıntı ise alıntının sonunda cümleyi bitiren noktalama işaretinden önce (alıntılayan Moran 94) şeklinde yazılır; blok alıntıların sonunda ise noktalama işaretinden sonra (Alıntılayan Moran 94) yazılır (aktarmalarda ise aynı yöntemle “aktaran” yazılır). Alıntılayanın alıntıladığı (ya da aktaranın aktardığı) kaynağın künye bilgilerini vermek gerekmez. Parantez içinde kaynak gösterilirken yazarın soyadı ile sayfa numarası arasına virgül koyulmaz; yapıt adı da veriliyorsa soyadından sonra virgül koyulur.

II. Kaynakçanın Hazırlanması

Metinde alıntı yapılan bütün kaynaklar, “Kaynakça” başlıklı yeni bir sayfada gösterilir. Bu bölümde, çalışmada kullanılan bütün kaynaklar doğru ve tam olarak listelenir. Metinde gönderme yapılmayan kaynaklara “Kaynakça”da yer verilmez. Bizzat görülmeyen ve yararlanılmayan kaynaklar “Kaynakça”ya alınmaz. Böyle bir uygulama “çalıntı” sayılır.

Kaynaklar yazarların soyadına göre alfabetik olarak sıralanır. Eğer yazar adı yoksa yapıt adı esas alınır. Bir yazarın birden çok yapıtı kullanılmışsa bunlar alfabetik sırayla yazılır. Yazar adı bilinmeyen ya da kurumsal yapıtlar listelenirken başlığın ilk harfleri esas alınır. Her maddenin ilk satırı sayfanın soluna bitişik tutulur, ikinci ve daha sonraki satırlar, belirlenen paragraf girintisi kadar içeriden yazılır.

Yapıtların künyeleri yazılırken verilen bilgiler şu genel sırayı izler: (a) yazar adı, (b) yapıt bölümünün başlığı, (c) yapıtın adı, (ç) derleyen, çeviren ve yayına hazırlayanın adı, (d) baskı sayısı, (e) cilt sayısı, (f) dizi adı, (g) yayın yeri, yayıncı adı, yayın yılı, (ğ) sayfa numaraları, (h) ek bilgi ve açıklamalar. Bu bilgi gruplarından bilinenler ve yapıt türüne göre gerekenler verilir. Örneğin, kitaplar için toplam sayfa sayısı belirtilmez (bu uygulama, tanıtım yazılarına ve kataloglara özgüdür); gazeteler ve dergiler için, yayımlandıkları yerin adı ve yayıncı adı gerekli değildir; ek bilgiler, özel durumlarda, örneğin, bir kitabın başlığı yanıltıcı olduğunda kullanılır.

1. Yazar Adı: Yapıtın yazarının adı ve soyadı biliniyor ve kullanılıyorsa bu bilgi künyenin başında, soyadı önce gelmek üzere verilir. Kısa ya da uzun yapıtlar için uygulama farkı yoktur. Yazar adlarının yazılışında aşağıdaki ayrımlara dikkat edilir.

a. bir yazar: Tek yazara ait yapıtların künyesi şu şekilde gösterilir:
Berk, İlhan. Poetika. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1997.

b. iki (ya da üç) yazar: İki (ya da üç) yazara ait yapıtların künyesi şu şekilde gösterilir:
Taner, Refika ve Asım Bezirci. Edebiyatımızda Seçme Hikâyeler. Başvuru Kitapları. İstanbul: Gözlem Yayınları, 1981. Yapıt, “araştırma / eleştirme” kategorisinde sunulmakta ve hikâye özetlerine yer vermektedir.
Örnekte ikinci yazarın soyadının öne alınmadığına dikkat edilmelidir; künye bilgilerinin alfabetik sıralanmasında ilk yazardan sonrakilerin soyadlarının öne alınmasının işlevi yoktur.

c. üçten fazla yazar: Üçten fazla yazara ait bir kitabın künyesinde ya bütün yazar adları kitaptaki sırasıyla verilir ya da ilk yazar adından sonra “ve diğer.” ifadesi kullanılır.
Aksoy, Nazan ve diğer. Şiir ve Şiir Kuramı Üstüne Söylemler. İstanbul: Düzlem Yayınları, 1996.

ç. özel yazar adları: Türkiye’de bazı yazarların soyadları kullanılmamakta, yaygın olarak ilk iki adları kullanılmaktadır. Böyle durumlarda, künye yazılırken ikinci ad başa getirilmemeli, alfabetik sıralamada ilk ad esas alınmalıdır. (Örneğin “Celâl”, Peride Celâl’in soyadı değildir; “Naci”, Fethi Naci’nin, “Kemal”, Yaşar Kemal’in, “Fuat”, Memet Fuat’ın soyadı değildir.) Ad yazılışlarında son derece özenli olunmalıdır; yerleşik kullanım araştırılmalı, güvenilir ansiklopedilere ve diğer kaynaklara bakılmalıdır. (Sıkça yanlış yazılan bazı adlar: Attilâ İlhan; küçük İskender; Cemal Süreya; Süreyyya Evren.) Künye bilgileri listelenirken tire ile yazılan soyadlarında soyadın ilk sözcüğünün ilk harfleri esas alınır (ör. Edib-Adıvar, Halide). Yazar adları yazılırken—standart hâle gelmemişse—keyfî kısaltmalara gidilmemelidir. (“N. Hikmet” değil, her zaman “Nâzım Hikmet”, vb.; ama “A. Kadir”, “Tarık Dursun K.”, “T.S. Eliot”, vb.) Yazarların yerleşik adlarına öncelik verilmeli, gerekirse parantez içinde ek bilgi sağlanmalıdır.
Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı). Aganta Burina Burinata. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1999.
Nâzım Hikmet (Ran). “Hapiste Yatacak Olana Bazı Öğütler”. Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi. Der. Memet Fuat. İstanbul: Adam Yayınları, 1985. 108-09.

2. Yapıt Adı: Kullanılan kaynağın yazarının adı biliniyorsa, yapıt adları künye bilgilerinin ikinci sırasında yer alır. (Yazar adı bilinmiyorsa ilk sırada yer alır.) Yapıtlar “uzun yapıt” ve “kısa yapıt” olmak üzere iki kategoride değerlendirilir.

a. uzun yapıt: Gazete, dergi, ansiklopedi, antoloji, roman, oyun ve film gibi yapıtlar ile öykü ve şiir kitapları “uzun yapıt” sayılır ve künyede eğik yazı ile gösterilir. Basılmış tezler de bu kategoriye girer.

b. kısa yapıt: Tek tek şiir, öykü, makale, kitap bölümü, mektup, konferans, konuşma, söyleşi ve kişisel görüşme “kısa yapıt” sayılır ve başlıkları çift tırnak içinde yazılır. Bu kategoriye giren ve metinde özel gönderme—alıntı ya da aktarma—yapılan bütün yapıtlar “Kaynakça”da ayrı ayrı gösterilmelidir. Ansiklopedi maddelerine yapılan göndermelerde madde adı ansiklopedide yer aldığı gibi yazılır (ör. “Özlü, Tezer”). Söyleşilerin ve yayımlanmamış tezlerin künye bilgileri aşağıdaki örneklerdeki gibi verilir:

Bengi, Işın. “A Linguistic Approach to Poetry for TEFL Classes”.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi, 1983.
İlhan, Attilâ. “Sevdanın ve Kavganın Yolcusu: Attilâ İlhan”. Söyleşiyi yapan:
Zeynep Aliye. Cumhuriyet Kitap 558 (26 Ekim 2000): 1, 4-6.

Önemli notlar:
(i) Metinde alıntı ya da aktarma yapılan her bir şiir ya da öykünün künye bilgisi “Kaynakça”da ayrı bir madde olarak belirtilmelidir. (Metinde yalnızca adı geçen, ancak alıntı ya da aktarma yapılmayan yapıtların künye bilgilerinin belirtilmesi gerekmez.)
(ii) Alt alta yazılmış iki farklı cümleden oluşan kitap ya da makale başlıkları arasında başka bir noktalama işareti yoksa iki nokta kullanılması yerinde olur (ör. Kadınlar Dile Düşünce: Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet.)

3. Derleyen, Çeviren, Yayına Hazırlayanın Adı: Bir yapıtın derleyeni, çevireni, yayına hazırlayanı ve / ya da editörü varsa künyede “der.”, “çev.”, “haz.” ve “ed.” kısaltmaları kullanılır. Yapıtın yazarı varsa, künye, yazarın adı ile (yazara ait ad bilgisine göre [genellikle soyadı] ile), yoksa derleyen ya da diğerlerinin adı ile başlar. Çeviren, derleyen ve yayına hazırlayanların adları kitap kapağındaki, orada belirtilmemişse başlık sayfasındaki sunuş sırasını izlemelidir. Künyelerin yazılışında çevirmenleri göz ardı etme hatasına düşülmemelidir. Çevirmenin, bütün kitabı mı yoksa kitabın bir bölümünü mü çevirdiğine dikkat edilmeli, bu konuda aşağıda (ikinci sırada) verilen örnek izlenmelidir. Der., haz. gibi kısaltmalar, birbirinden noktalarla ayrılan bilgi gruplarının başında ya da sonunda yer almalarına göre büyük ya da küçük harfle başlar:

Ahmet Haşim. Bütün Şiirleri. Haz. İnci Enginün ve Zeynep Kerman. İstanbul: Dergâh Yayınları, 1999.

Benjamin, Walter. “Hikâye Anlatıcısı”. Çev. Nurdan Gürbilek ve Sabir Yücesoy. Son Bakışta Aşk. Haz. Nurdan Gürbilek. Çev. Ahmet Doğukan ve diğer. İstanbul: Metis Yayınları, 1994. 77-100. Kitabın çevirmenlerine ilişkin bilgi başlık sayfasında değil, dördüncü sayfada verilmektedir.

Memet Fuat, der. Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Adam Yayınları,
1997.

4. Baskı Sayısı: Bu bilgi çoğu kez gerekli değildir. (Türkiye’de yeni basım ile yenilenmiş basım birbirine karıştırılmakta, ayrım çoğunlukla belirtilmemekte ya da anlaşılmamaktadır.) Ancak yapıtın kapağında ya da başlık sayfasında baskının yenilenmiş ya da gözden geçirilmiş olduğu belirtiliyorsa bu bilgi künyede yer almalıdır. Bazı durumlarda yapıtın ilk basımının tarihini özellikle vurgulamak arzu edilebilir. O zaman ilk basım tarihi, yapıtın adından hemen sonra verilmelidir. Diğer durumlarda kitabın iç kapağındaki son baskı tarihi esas alınır; bu bilgi künyenin son sırasında yazılır.
Özkırımlı, Atilla. Türk Edebiyatı Ansiklopedisi. 4. baskı. İstanbul: Cem Yayınevi, 1987. 5 cilt.
Tanpınar, Ahmet Hamdi. 19’uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. 1956 (1949). 8.
baskı. İstanbul: Çağlayan Kitabevi, 1997.

5. Cilt Sayısı ve Dergi Numarası: Ansiklopediler, dergiler ve bazı antolojilerle ilgili bilgilere künyede yer verilirken kullanılan cildin sayısı belirtilir. Dergiler için aşağıdaki örnek izlenir.
Moran, Berna. “Peyami Safa’nın Romanlarında İdeolojik Yapı”. Birikim 54-55 (Ağustos-Eylül 1979): 51-56.
Burada cildin sayısı aynı zamanda derginin numarasıdır ve dergi adından hemen sonra, başka hiçbir ibare kullanılmadan verilir. Cilt sayısı ile dergi numarasını ayrı ayrı gösteren dergilerde ilk sırada cilt numarası, ardından sayı numarası verilir; örneğin, “18.3” şeklinde yazıldıktan sonra diğer bilgiler eklenir.

6. Dizi Adı: Bazı kitaplar bir dizinin parçası olarak yayımlanır. Böyle durumlarda dizinin adına ve kitabın o dizi içindeki numarasına da yer vermek gerekir. Aşağıdaki örnek izlenmelidir.
Todorov, Tzvetan, der. Yazın Kuramı: Rus Biçimcilerinin Metinleri. Çev.
Mehmet Rifat ve Sema Rifat. Cogito 36. İstanbul: Yapı Kredi
Yayınları, 1995.

7. Yayın Yeri: Kullanılan kaynakta yapıtın yayımlandığı şehir belirtiliyorsa bu bilgi önceki örneklerdeki gibi yazılır. Belirtilmiyorsa, künyede bu bilginin bulunması gereken yerde “Yyy” (yayın yeri yok) kısaltması kullanılır.

8. Yayıncı Adı: Bu bilgi varsa, yukarıda verilen örneklerdeki gibi yazılır. Dergiler ve gazeteler için yayıncı adı belirtilmez. “Yayınları”, “Yayıncılık”, “Yayınevi” ve “Neşriyat” arasındaki ayrımlara dikkat edilmelidir. Yapıtta bu bilgi belirtilmemişse “yy” (yayıncı yok) kısaltması kullanılır.

9. Yayın Yılı: Kullanılan kaynakta bu bilgi belirtiliyorsa yukarıda verilen örneklerdeki gibi yazılır. Tarih belirtme yöntemlerinin kısa ve uzun yapıtlar için farklı olduğu unutulmamalıdır. Kullandığınız yapıtlarda bu bilgi belirtilmiyorsa künyede “ty” (tarih yok) kısaltması kullanılır.

10. Sayfa Numaraları: Bu bilgiler “kısa yapıt” kategorisi için gereklidir. Paragrafta gönderme yapılan kısa yapıtın başladığı ve bittiği sayfalar bu bölümde gösterilir. “Kaynakça”daki bu uygulama paragraftaki özgül—çoğu kez tek sayfaya yapılan—göndermelerle karıştırılmamalıdır. Ancak kullanılan kaynak bazen tek bir sayfadan oluşabilir.

“Kaynakça”da sayfa numaraları belirtilirken, iki basamaklı sayfa numaraları olduğu gibi yazılır; daha büyük sayılar söz konusu olduğunda ise, fazlası gerekmedikçe ikinci sayının son iki basamağının belirtilmesi yeterlidir (ör. 10-14; 106-09; 296-304; 1001-02; 1503-642). Aşağıdaki örnekler izlenmelidir.
Uşaklıgil, Halid Ziya. “Ferhunde Kalfa”. Bir Yazın Tarihi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1988. 179-90.
Yahya Kemal (Beyatlı). “Düşünce”. Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi. Der. Memet Fuat. İstanbul: Adam Yayınları, 1997. 52.

11. Aynı Yazara Ait Birden Fazla Yapıt: “Kaynakça”da aynı yazarın birden fazla yapıtına yer verildiğinde yapıt adları tarih sırasına göre değil alfabetik sıraya göre listelenir. Böyle durumlarda yazar adı ve soyadı tekrar edilmez; bunun yerine (——. şeklinde) yan yana iki uzun çizgi ve bir nokta koyulur; ardından yapıt adı ve diğer bilgiler verilir. Aşağıdaki örnek izlenmelidir.
Moran, Berna. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. 9. baskı. İstanbul: Cem Yayınevi, 1994.
——. “Peyami Safa’nın Romanlarında İdeolojik Yapı”. Birikim 54-55 (Ağustos-Eylül 1979): 51-56.

12. Aynı Kaynakta Bulunan İkiden Fazla Yapıt: “Kaynakça”da aynı kaynakta bulunan ikiden fazla kısa yapıta gönderme yapılıyorsa kaynağın tam künyesi her kısa yapıt için tekrar edilmez. Kaynağın yazarına ve yapıtların sayfa numaralarına yapılan kısa gönderme yeterlidir. Aşağıdaki örneklerde aynı kitapta bulunan iki farklı makaleye gönderme yapılmaktadır; kitabın tam künyesi ise (“Todorov” madde başı ile) ayrıca verilir (bkz. yukarıda 6. madde).
Eyhenbaum, Boris. “Gogol’ün ‘Palto’su Nasıl Yapıldı”. Todorov 183-200.
Jakobson, Roman. “Sanatta Gerçekçilik Üstüne”. Todorov 84-93.

13. Elektronik Ortamdaki Metinler: Elektronik ortamdaki metinlerin kaynak olarak gösterilmesinde, güvenirlik açısından, yazarı, başlığı ve yayın tarihi belirtilmiş olanlar yeğlenmelidir. Künye bilgileri şu sırayı izler: yazar adı; metnin başlığı; varsa kaynağın tarihi; erişim tarihi; sitenin adresi. Aşağıdaki örnek izlenmelidir.
Çolak, Ali. “Sait Faik Ölmemiş, Çoğalmış...” (11 Mayıs 2004) 21 Haziran 2006.
<http://www.zaman.com.tr>

14. Ses ve Görüntü Kayıtları: Tezlerde ses ve görüntü kayıtlarına yapılan göndermelerin künye bilgileri yazılırken, katkısı öne çıkarılacak kişinin (yönetmen, senarist, oyuncu, yazar, besteci, şarkıcı, vb.) soyadı ve adından sonra yapıtın başlığı, katkısı bulunan diğer kişi ya da kurumlar, formatı (plak, videokaset, VCD, DVD, vb.) ve yayın ya da dağıtım bilgileri verilir.
Ceylan, Nuri Bilge, yön. Uzak. Sen. Nuri Bilge Ceylan. Oyun. Muzaffer Özdemir,
Mehmet Emin Toprak, Zuhal Gencer Erkaya ve diğer. DVD. Artificial Eye
Film Company, 2004.

15. Başka Dillerdeki Yayınlar: Türkçe dışındaki kaynakların künyelerinde, editörü, çevirmeni, cilt ve baskı sayısını gösteren ifadeler Türkçeleştirilir. Şehir adlarının Türkçe kullanımlarına yer vermeye özen gösterilir (ör. Londra).

 

KAYNAK : http://tk.bilgi.edu.tr/?m=6 (06.03.2012)

 

İstatistikler

OS : Linux c
PHP : 5.3.29
MySQL : 5.7.43
Zaman : 12:44
Ön bellekleme : Etkisizleştirildi
GZIP : Etkisizleştirildi
Üyeler : 3475
İçerik : 644
Web Bağlantıları : 8
İçerik Tıklama Görünümü : 1736451